Binalarda Gerçek Zamanlı 7/24 Yapısal Sağlık Takibi
Uygulama Alanları
Yüksek yapılarda, daha düşük katlı betonarme ya da yığma binalarda, sitelerde, okullarda, hastanelerde uygulanabilecek çözümlerdir. Temel olarak belli bir sayıda ivmeölçerin bina projesi de göz önünde bulundurularak kalıcı olarak binaya yerleştirilmesini, bir veri toplama cihazı ile ölçümlenmesine ve verilerin ADSL ya da farklı internet bağlantıları kullanılarak sürekli takip altında tutulmasını içerir. Bu sistem tiltölçer ve çatlak ölçer gibi ek sensörlerle de desteklenebilir.
Dönemsel olarak veriler üzerinde modal analiz çalışmaları yapılabileceği gibi, bir izleme merkezinde binayı sürekli takip altında tutmak da mümkündür. Yazılım; belli parametreler, eşik değerler aşıldığında otomatik bazı uyarı mekanizmalarını devreye sokabilir. Cihaz kullanıcı tanımlı ya da tetiklendiği durumlarda kayıt alabilir. Bir deprem sonrasında çok kısa bir süre içinde hakim periyot, modal frekanslar, kat arası ötelemeler ve tepe deplasmanları kontrol edilerek, binanın durumuyla ilgili verilecek kararda çok önemli bir karar destek sistemi görevi görür.
BİNALARDA yapısal sağlık takibi ile ilgili ürün ve çözümlerimize buradan ulaşabilirsiniz.
Dinamik Kimliklendirme
Ortam titreşimi altında yapıların gerçek dinamik parametrelerinin belirlenmesi işlemi genelde dinamik kimliklendirme (dyanmic identification) olarak adlandırılır. İvmeölçerlerin uygun konfigürasyonlarda binaya yerleştirilmesi ile hakim periyot, modal frekanslar, sönüm oranları, mod şekilleri, öteleme ve burulma modları gibi dinamik parametreler hiçbir zorlayıcı etkiye ihtiyaç olmadan rüzgar, trafik, küçük tektonik hareketler gibi çevresel dinamik uyaranlar ya da bir shaker(sarsıcı) kullanılarak zorlanmış titreşim altında çıkartılabilir. Bu şekilde binanın dinamik parametrelerinin belirlenmesi ile bilgisayarda yapılan sonlu elemanlar analizi güncellenebilir. Bu şekilde gerçek tepkilere göre düzeltilmiş bir sonlu elemanlar analizi ile bilgisayar üzerinden çok daha gerçekçi çıkarımlara varmak mümkün olabilir. Bunun yanında binanın dinamik kimlik bilgileri saklanarak, deprem, derin kazı vb. binanın yaşayacağı bir şok sonrası ölçümlerle karşılaştırılarak binadaki olası hasar durumu hakkında fikir yürütülebilir. Tüm dünyada yoğun olarak yürütülen ve giderek hız kazanan dinamik kimliklendirme (dyanmic identification) çalışmalarını TESTBOX/e-QUAKE veri toplama sistemleri ve SENSEBOX serisi sensörler ile hem ortam titreşimi altında hem yine Teknik Destek Grubu tarafından geliştirilen Shaker’lar kullanılarak zorlanmış titreşim altında tamamen yerli üretim sistemler ile yürütmek mümkün hale gelmiştir.
Güçlendirme Onarım Restorasyon Projeleri için Bilgi ve Çalışma Sonunda Etki Analizi
Eksik bilgi ile yürütülen onarım ve güçlendirme çalışmalarının, bina dayanımı üzerinde etkisi olmamakta ya da ters yönde etkisi olabilmektedir.
O nedenle binanın onarım ve güçlendirme çalışması öncesinde yenilikçi analiz yöntemleri ile ölçülerek bilgisayarda yürütülecek analizin daha gerçekçi olması sağlanabilmektedir.
Ayrıca binanın güçlendirme çalışması öncesi ve sonrası durumunun ölçülerek karşılaştırma yapılması mümkün olabilmektedir.
Köprü ve Tünellerde Gerçek Zamanlı 7/24 Yapısal Sağlık Takibi
Köprü ve tüneller belki de Yapısal Sağlık Takibi tarihi boyunca en çok izlenen yapılarının en başında gelir. Köprülerin sıklıkla takip edilme nedenlerinin başında YORULMA(FATIGUE) davranışı gelir. Yine köprü ya da tünelin projesine göre belirli aralıklarla ivmeölçerler, strain gauge’ler yerleştirilerek, köprünün hem açıklık hem de ayak bölümlerinde takipler yapılabilir. Tünellerde, hem titreşim takibi hem de tünelin kesit alanlarına binen yük takip altında tutulabilir. Yukarıdaki çözümde de belirtildiği gibi dönemsel analizlerin yanında 7/24 izleme yapılarak acil durum eşikleri ve önlemleri oluşturulabilir. Köprü ve tünellerin yapısal durumu ile ilgili en güçlü karar destek sistemlerinden biridir.
Tarihi Yapılarda Gerçek Zamanlı 7/24 Yapısal Sağlık Takibi
.png)
Yüzyıllar önce yapılmış pek çok yapı halen ayakta durmakta, hatta kullanılmaktadır. Bunların içinde camiler, köprüler, kemerler, saraylar, kaleler, kuleler ve hattı bazı binalar sayılabilir. Kültür varlığına dahil ve yüzyıllardır ayakta olan bu yapıların yıkılmadan ömrünü devam ettirebilmesine özen gösterilmektedir. Ancak bir yapının yüzyıllardır ayakta oluşu ilelebet yıkılmayacağı anlamına gelmez. Yorulma ve yıpranmanın etkileri her zaman beklenmelidir. Eski olmaları nedeniyle pek çoğunun inşaat teknolojileri de tam olarak bilinememektedir. Bir yapının eskimesi her zaman bir risk içerir. Bu riskin boyutunu belirlemek için YAPISAL SAĞLIK TAKİBİ en iyi çözümdür. Yapıda bir tilt(eğilme) olup olmadığı ya da miktarı, çatlakların ilerleyip ilerlemediği, yapısal frekanslarının analizi bu amaçla tercih edilen yöntemlerdir. Böylelikle doğru projelendirecek ve zamanından başlatılacak onarım, güçlendirme ve restorasyon çalışmaları ile bu yapıların daha uzun süreler risk yaratmadan bize hizmet etmesi ve kültür varlığımıza dahil kalması amaçlanır. Tarihi yapılar ve kültür varlıklarının takibi iki yönden çok önem taşır. Birincisi tarihi yapının zaman ilerledikçe olası bir çökme riskine karşı önlem alabilmek, güçlendirmek, proaktif davranmak. İkincisi ise tarihi yapının davranış şeklinden tasarımı ile ilgili ipuçları çıkararak sonuçlara varmak. Ülkemizde de izlenen tarihi yapılar mevcuttur. İstanbul’da bulunun Nuru Osmaniye Camii, Manisa’daki diğer bir tarihi cami TESTBOX Yapısal Sağlık Takibi sistemleri ile izlenmektedir.
Stadyum/Hangar vb. Özel Yapılarda Gerçek Zamanlı 7/24 Yapısal Sağlık Takibi
Bu türden özel yapılarda en az dinamik takip kadar statik takip de önem kazanır. Çatı kafes sistemlerde kar yükü nedeniyle oluşacak ani çökmeler içinde çok değerli ve stratejik öneme sahip bir varlığın yok olmasına, büyük maddi hasara neden olabilir. Bu nedenle bu tür özel yapılarda genelde 2 yönlü takip kullanılmaktadır.
1. Statik Ölçüm:
Çatı-kafes elemanlarında kar ve rüzgar yükleri altında
a. Deformasyon ve yük takibi
b. Aşırı yük / Eşik değer alarmı
2. Dinamik Ölçüm:
Yapı genelinde ortam titreşimi altında
a. Hakim Periyot rakibi ve Modal Analiz,
b. Deprem Alarm ve Otomatik Tepki
Stadyum tipi çok büyük yapılarda da yine farklı kritik noktalarla ilgili lokal takipler yapılabileceği gibi yapının bütününü titreşim analizine tabii tutmak da mümkündür. Sabit ya da seyyar tribünler, çatı kafes sistemler stadyumlarda öncelikli takip noktalarını oluşturur.
Kule, Direk, Rüzgar Tribünü gibi Monolitik Yapılarda 7/24 Yapısal Sağlık Takibi
Bu tür monolitilk yapılarda modal analiz, doğal frekanslar ve salınım modlarının takibi büyük önem kazanmaktadır. Yapıya yüksekliği boyunca belirli aralıklarla yerleştirilecek ivmeölçerler aracılığıyla, yapının özellikle rüzgar yükü altındaki x ve y yönündeki salınım modları ile burulma modlarını sürekli takip altında tutmak mümkündür.